De kalkoen: middelpunt van het kerstdiner!
Wie aan het kerstdiner denkt, denkt aan een grote malse, sappige, bruin gebraden kalkoen op het midden van de tafel. Althans, dat is misschien mijn romantische beeld van het kerstdiner. Was er bij ons tijdens kerst geen kalkoen aanwezig, dan was dit toch altijd een beetje jammer en een smet op de Kerstmis. Als ik denk aan deze feestmaaltijd ruik ik een heerlijke lucht welke door het huis zweeft als vers gevallen sneeuwvlokken. Bij aankomst in het huis van opa en oma wist je dan één ding: dat wordt smullen vanavond!
Maar waar komt toch de traditie vandaan dat we alleen met Kerstmis kalkoen eten? Ik zocht het eens voor je uit!
Laat ik maar meteen vermelden dat de kalkoen met kerst geen oer-Hollandse traditie is, sterker nog we moeten de Atlantische oceaan over. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog werden zowel de Canadezen als Amerikanen op handen gedragen door ons te bevrijden. Zij namen chocolade mee, sigaretten, koek, maar ook de kalkoen welke over de oceaan traditioneel met Thanksgiving gegeten werd. Sindsdien is de kalkoen in ons land een symbool voor vrijheid en feestelijkheid geworden. Bovendien wordt de kalkoen vaak in kilo's gekocht en eet je hier met gemak in een groot gezelschap van. Of natuurlijk gewoon in intieme sfeer met het eigen gezin. Kalkoen heeft mager wit vlees en past dus ondanks zijn grote hoeveelheid perfect in een kerstdiner. Het is een mooie tegenhanger voor de krachtige smaak van rode vleesvarianten en laten we eerlijk zijn: het levert een prachtig plaatje op!
Nu is het bereiden van kalkoen een kunst op zich en wordt vaak van familielid op familielid door gegeven. De kunst zit hem voornamelijk in het niet droog laten worden van dit braadstuk. Qua bereidingstijd kan je ongeveer uitgaan van een uur per kilogram.
De kalkoen
- 2,5 kg. kalkoen
- 100 gr. ongezouten boter
- 6 el. olie
Cranberrysaus
- 350 gr. verse cranberries
- 1 kaneelstokje
- 3 kruidnagels
- 80 ml. rode port
- 1 sinaasappel
- 90 gr. bruine basterdsuiker
Bereidingswijze
De kalkoen
1. Verwarm de oven voor op 175 graden
2. Verhit de boter in een steelpan en laat dit vervolgens even afkoelen. Voeg vervolgens de olie toe.
3. Verwijder het bindtouw van de kalkoen en bestrijk de kalkoen met behulp van een kwastje (mijn voorkeur gaat uit naar een siliconen kwast) met het boter-oliemengsel en bestrooi de kalkoen met peper en zout.
4. Leg de kalkoen in een ruime braadslee met de borst naar beneden en zet deze in het midden van de oven.
5. Bedruip de kalkoen elke twintig minuten met een lepel of bedruiper met het bakvet (in vaktermen noemen ze dit arroseren). Dit voorkomt het uitdrogen van de kalkoen.
6. Keer na één uur en drie kwartier de kalkoen om en braad deze vervolgens nog 30 minuten.
7. Haal de kalkoen uit de oven en laat deze ongeveer een kwartiertje rusten onder aluminiumfolie. Door de condens welke zich vormt in het 'pakketje' valt het braadvocht weer op het vlees en zo blijft de kalkoen lekker sappig.
Cranberrysaus
1. Rasp met een zesteur wat zest van de helft van de sinaasappel en maak snij van de andere kant van de schil wat reepjes. Pers de sinaasappel vervolgens uit.
2. Zet de kruidnagels vast in de sinaasappelschil.
3. Pak een pan met een goede dikke bodem en doe hierin de cranberries, de sinaasappelzest, schil en het sap en de rest van de ingrediënten.
4. Breng dit geheel zachtjes aan de kook totdat de cranberries zijn gebarsten en de saus mooi op dikte is.
5. Proef de saus en voeg wat extra suiker toe als deze te zuur is. Is de saus te dik, dan is een kleine beetje water al voldoende om deze mooi schenkbaar te maken.
6. Verwijder de sinaasappelschillen met de kruidnagels en het kaneelstokje en schenk de saus over in een mooie sauskom.
Maak er wat moois van deze feestdagen en eet smakelijk!